STANOWISKO
DOTYCZĄCE KWESTII UDZIELANIA POSŁUGI SAKRAMENTALNEJ
OSOBOM CHORYM NA COVID-19 

Kwestię udzielania posługi sakramentalnej osobom chorym na COVID-19 należy  organizować za zgodą oraz w ścisłej współpracy z podmiotem leczniczym i zgodnie z jego zaleceniami (dot. również wymaganych środków ochrony osobistej stosowanych przy kontakcie z chorym).

Kontakt duchownego z pacjentem należy traktować jako bliski kontakt z osobą,  u której stwierdzono zakażenie SARS-CoV-2 w rozumieniu definicji przypadku COVID-19 na potrzeby nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 (definicja z dnia 31.10.2020 r.). Każdy duchowny posługujący wśród osób, u których potwierdzono zakażenie SARS-CoV-2 powinien mieć zapewnione środki ochrony indywidualnej takie jak personel medyczny zajmujący się pacjentem chorym na COVID-19 oraz przeszkolenie w zakresie ich prawidłowego zakładania i bezpiecznego zdejmowania. 

W kwestii posługi sakramentalnej w stosunku do osób chorych na COVID-19 przez  księży, którzy sami już przechorowali chorobę COVID-19 i posiadają status ozdrowieńca, przy zastosowaniu środków ochrony indywidualnej (maska o standardzie FFP3, FFP2 wraz z przyłbicą) oraz umyciu i dezynfekcji rąk (środkiem na bazie alkoholu, co najmniej 60%) przed podaniem Komunii Świętej, nie ma przeciwwskazań do sprawowania tej posługi.

W chorobach innych niż COVID-19 posługa sakramentalna powinna odbywać się na  dotychczasowych zasadach, z zachowaniem aktualnych przepisów prawa powszechnie obowiązującego, szczególnie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (zasłanianie ust i nosa, w miarę możliwości zachowanie dystansu społecznego).

Ponadto zaleca się przestrzeganie rekomendowanych przez Główny Inspektorat  Sanitarny zasad bezpiecznego zachowania podczas epidemii koronawirusa (https://www.gov.pl/web/gis/dekalog-bezpiecznego-zachowania-podczasepidemiikoronawirusa), których stosowanie pozwoli zredukować ryzyko zakażenia SARS-CoV-2, pod warunkiem ich stosowania.

Główny Inspektor Sanitarny na stronie www.gis.gov.pl, na bieżąco publikuje  informacje dotyczące bieżącej sytuacji epidemiologicznej oraz komunikaty dotyczące wymagań, jakie powinny zastać spełnione w celu ograniczenia skutków zdrowotnych epidemii. Zachęcam również do korzystania rządowego portalu internetowego GOV.PL koronawirus, w którym znajduje się zakładka „Koronawirus: aktualne informacje i zalecenia”. 

z up. Głównego Inspektora Sanitarnego
Izabela Kucharska 
Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego 
/dokument podpisany elektronicznie/

KOMUNIKAT
W SPRAWIE CHOWANIA OSÓB ZMARŁYCH
Z POWODU COVID-19

Żaden z obecnie obowiązujących przepisów prawa nie narzuca formy pochowania  w przypadku zgonu na COVID-19, co oznacza, że zwłoki mogą zostać złożone w trumnie bądź w formie spopielonych szczątków w urnie, a następnie pochowane.

Przepisy nie nakładają także obowiązku natychmiastowego pochowania zwłok, tak jak  w przypadku innych chorób zakaźnych, gdzie zwłoki powinny być pochowane w ciągu 24 godzin od chwili zgonu.

Wobec powyższego, w świetle przepisów prawa nie ma przeciwwskazań, z punktu widzenia  sanitarno-epidemiologicznego, aby trumna ze zwłokami osoby zakażonej koronawirusem SARS-CoV-2 mogła być wprowadzona do kaplicy czy kościoła, celem ceremonii pogrzebowej. Przy czym, nadmienić należy, że po złożeniu zwłok w trumnie i przymocowaniu wieka trumny nie wolno otwierać.

Stosownie do § 5a ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r.  w sprawie postępowania ze zwłokami (Dz. U. Nr 153, poz. 1783 ze zm.), zwłoki osób zmarłych na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2, zabezpieczone zgodnie z przepisami tego rozporządzenia, należy umieścić w:
a) kapsule transportowej, w przypadku przekazywania zwłok do krematorium, albo
b) trumnie do pochówku, w przypadku bezpośredniego pochowania na cmentarzu.

Nadmienić należy, że odniesienie do bezpośredniego pochowania na cmentarzu w przypadku  umieszczenia zwłok w trumnie do pochówku nie oznacza, że zwłoki umieszczone w takiej trumnie nie mogą być przed dokonaniem pochówku do grobu przewiezione do zakładu pogrzebowego, czy do kaplicy, celem dokonania ceremonii pogrzebowej. 

Użycie określenia bezpośrednie pochowanie, w kontekście całej regulacji, oznacza pochówek  bezpośredni, tj. bez uprzedniej kremacji zwłok.

Jednocześnie, uprzejmie informuję, że ww. rozporządzenie obliguje personel zakładu  pogrzebowego do spryskiwania trumny, niezwłocznie po złożeniu w niej zwłok, płynem odkażającym o spektrum działania wirusobójczym. 

Warszawa, 26.11.2020 r.

z up. Głównego Inspektora Sanitarnego
Izabela Kucharska
Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego
/dokument podpisany elektronicznie/