OD REDAKCJI

Actuosa participatio

Sprawowanie liturgii eucharystycznej (Zgromadzeni na Świętej Wieczerzy) nie może pominąć zagadnienia uczestnictwa wiernych w świętych misteriach. Ojcowie Soboru Watykańskiego II zwrócili uwagę na kilka istotnych przymiotów, które winny być obecne podczas celebracji Najświętszej Ofiary (uczestnictwo czynne, pełne i owocne całego zgromadzenia, a nie tylko przewodniczącego liturgii). Podejmując to zagadnienie, papież Benedykt XVI zwraca uwagę, iż kwestii tej nie można ograniczać tylko do aktywności zewnętrznej, ale chodzi także o postawę wewnętrzną, która ma się wyrażać większą świadomością uczestnictwa w tajemnicy. Jej celebracja ma z kolei wpływać na ewangeliczną przemianę naszej codzienności. Jako uczestnicy liturgii nie możemy być tylko biernymi widzami czy wnikliwymi obserwatorami, ale nasza obecność ma być świadoma, pobożna i czynna (Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Sacramentum Caritatis, n. 52). Mając to na uwadze oddajemy kolejny numer biuletynu Anamnesis, z życzeniem owocnej lektury.

W dziale NAUCZANIE OJCA ŚWIĘTEGO znajdują się teksty kolejnych katechez poświęconych modlitwie. W czasie środowych audiencji generalnych papież Franciszek podejmując to zagadnienie, ukazuje bogactwo duchowe praktyki modlitewnego spotkania z Bogiem. Dwukrotnie odwołał się także do bieżących wydarzeń życia Kościoła (uroczystość Narodzenia Pańskiego oraz Tydzień modlitw o jedność chrześcijan). Na uwagę zasługuje także fakt osobistych przesłań papieża: jedno było adresowane (w formie wideo) do uczestników IV. Międzynarodowego Kongresu o Muzyce, a drugie – do Biskupa Płockiego Piotra Libery.

Dział DOKUMENTY STOLICY APOSTOLSKIEJ zawiera orzeczenia Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. W odniesieniu do liturgicznego święta Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła znajdziemy nowe teksty liturgiczne w języku polskim, poprzedzone dekretem. Ze względu na trwającą pandemię, Kongregacja wystosowała na ręce biskupów i Konferencji Episkopatów stosowną Notę w sprawie celebracji tegorocznej liturgii Wielkiego Tygodnia. Ponadto, w trwającym Roku św. Józefa, treść Litanii do tego Patrona została poszerzona o siedem nowych wezwań. Informuje o tym List Kongregacji przesłany do Przewodniczących Konferencji Episkopatów (pełny tekst Litanii w języku łacińskim został zamieszczony w dziale Duszpasterstwo liturgiczne).

Sporą dyskusję, także w środkach społecznego komunikowania, zrodziła informacja o udzielaniu, w niektórych środowiskach, błogosławieństwa związkom tej samej płci. Na ten temat wypowiedziała się Kongregacja Nauki Wiary. Czytelnicy mają możliwość zapoznania się z treścią interesującego dokumentu, wraz z wyjaśniającym komentarzem.

Dział NAUCZANIE BISKUPÓW O LITURGII otwiera List biskupów polskich na Wielki Czwartek 2021 roku. Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski oraz Przewodniczący Komisji Duszpasterstwa wystosowali Apel o poszanowanie niedzieli jako dnia wolnego od pracy. Natomiast Przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ogłosił Komunikat dotyczący nowych tekstów liturgicznych na święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła.

W dziale tym są także treści nauczania Pasterzy Kościoła w Polsce, kierowane do wiernych drogą listów pasterskich (kard. Kazimierz Nycz, abp Stanisław Gądecki, bp Andrzej F. Dziuba). Kwestie liturgii zostały również podniesione w wygłoszonych homiliach (Prymas Polski abp Wojciech Polak, abp Stanisław Gądecki, abp Józef Górzyński, abp Jan Romeo Pawłowski, bp Janusz Mastalski, bp Piotr Libera, bp Roman Pindel).

Biskup Zbigniew Kiernikowski na mocy dekretu zatwierdził Instrukcję o posłudze i życiu diakonów stałych w Diecezji Legnickiej. Archidiecezje: warszawska i krakowska oraz diecezja opolska przeżywała radosny moment erygowania w swoich Kościołach partykularnych sanktuariów o zasięgu diecezjalnym. Decyzje zostały ogłoszone stosownymi dekretami (kard. Kazimierz Nycz, abp Marek Jędraszewski, bp Andrzej Czaja).

Dział zatytułowany FORMACJA LITURGICZNA zawiera kolejną część (trzecią) opracowania księdza profesora dra hab. Zdzisława Jańca na temat poprawnego i godnego celebrowania Najświętszej Eucharystii. Przywołane zasady i nieprawidłowości stanowią doskonałą ilustrację tematyki przeżywanego roku duszpasterskiego w Kościele polskim.

W dziale DUSZPASTERSTWO LITURGICZNE znajduje się pełny tekst Litanii do św. Józefa (w języku łacińskim), ubogacony o nowe wezwania. Z nauczania Stolicy Apostolskiej (Penitencjaria Apostolska) dowiadujemy się o sensie pokuty chrześcijańskiej, zaś Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przywołuje nauczanie papieża Franciszka na temat relacyjnego i rodzinnego wymiaru Kościoła. Ponadto, opublikowane przez Ojca Świętego w styczniu bieżącego roku Motu proprio Spiritus Domini, spotkało się z interesującym, kompetentnym komentarzem (Maurizio Gronchi, Angelo Lanieri). Natomiast kard. Erdő, zapraszając do Budapesztu na Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny, dostrzega w tym wydarzeniu istotne źródło nadziei dla Starego Kontynentu.

W tym dziale znajduje się także rozmowa dotycząca trwającej pandemii koronawirusa, widzianej w perspektywie okresu wielkanocnego. Z terenu archidiecezji gdańskiej dotarła informacja o cyklu kazań poświęconych zagadnieniom liturgii. Są one wygłaszane w czasie celebracji Mszy świętych sprawowanych w formie nadzwyczajnej rytu rzymskiego.

Dział INFORMACJE zawiera wpierw dane dotyczące spraw liturgicznych spoza granic naszego kraju (Watykan, Irlandia, Włochy, Austria). Czytelnik ma także okazję dotarcia do informacji o licznych wydarzeniach liturgicznych z terenu Kościoła polskiego (Poznań, Płock, Opole, Świdnica, Bydgoszcz). Całość została sfinalizowana – jak zawsze – wykazem nowych publikacji liturgicznych. Gromadzeniem informacji oraz sporządzeniem wykazu nowych publikacji zajął się Ksiądz Biskup Stefan Cichy, któremu składam serdeczne podziękowanie.

Bp Piotr Greger

Bielsko-Biała, dnia 24 maja 2021 roku, w święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła